Nieuwsgierige onderzoekers hebben een enorme hoeveelheid uitslagen geanalyseerd (107.9 miljoen), met deelnemers van 209 landen in 70.000 wedstrijden/evenementen. Deze vonden plaats tussen 1986 en 2018, een lange tijdspanne die dus mooie statistiek geeft. Meer dan 90% van races in VS en EU zijn meegenomen, daarnaast ook gegevens van diverse andere landen. De studie is uitgevoerd door statisticus Jens Jakob Andersen en Ivanka Nikolova, in samenwerking met de IAAF.
Wij geven hier de belangrijkste conclusies en interessantste grafieken uit dit onderzoek weer. Eerst de conclusies, daarna stuk voor stuk de onderbouwing met cijfers en grafieken:
1. Deelname aan evenementen zakt iets in, 13% minder dan in 2016
2. Hardlopers zijn nog nooit zo langzaam geweest. Vooral mannen zijn trager
3. Spanje heeft de snelste (recreant) hardlopers
4. Er zijn nu meer vrouwen dan mannen die hardlopen!
5. Reizen naar evenementen is ongekend populair
6. Populairste afstanden: in de VS de 5K, in Azië/Afrika/Zuid Amerika de 10K, in Europa de halve marathon
Hoge deelname, de laatste twee jaar wat dalend
Deelname in Europa en de VS daalt iets, Afrika en Azië stijgen. In 2016 zien we 9.1 miljoen uitslagen en in 2018 7.9 miljoen (een daling van 13%). Wat overigens nog wel veel meer is dan vijftien jaar geleden toen er nog geen twee miljoen uitslagen waren.
De 5 kilometer en halve marathon nemen twee-derde van de deelname voor hun rekening, de rest is voor de 10 kilometer en de marathon. De daling in de laatste twee jaar komt, zoals hieronder te zien is, voor rekening van de 5 kilometer en halve marathon.
Snelheden: vrijwel constant, na sterke daling tot 2001
De lopers wordt langzamer. De vertraging was het sterkst tot 2001, daarna is het vrijwel gelijk gebleven. De gemiddelde marathontijd was heel vroeger 3:52, en is nu opgelopen tot 4:32:49.
Opvallend is dat sinds 2001 de mannen de vertraging veroorzaken (3%) terwijl de vrouwen ietsje sneller zijn geworden (1.3%).
Tempo per afstand: halve marathon snelst, 5K traagst
Op de halve marathon wordt het best gepresteerd: 5:57 voor mannen en 6:40 voor vrouwen. Op andere afstanden is dat trager. Uiteraard is de marathon langzamer vanwege de afstand: 6:43 en 7:25. Maar vreemd genoeg zijn de ook de kortere 5K en 10K trager, met tijden van 6:36 en 7:50 voor de 10, en 7:21 en 8:44 voor de 5. De 5 kilometer, die vooral in de VS wordt gelopen is daarmee de traagste afstand. Dit komt waarschijnlijk deels omdat het een instap afstand is voor recreanten die nog heel weinig loopachtergrond hebben. In de grafiek is tevens te zien dat deze trend opgaat voor alle leeftijden. Pace (snelheid) is het snelst op de halve marathon, de oranjerode balk. Hier alleen de vrouwelijke resultaten getoond. De mannelijke resultaten zijn vergelijkbaar qua verdeling en zijn over het algemeen ruim een minuut per kilometer sneller.
Snelste en langzaamste landen
Op de marathon is de VS het traagst en Spanje verrassend het snelst. Een overzicht, door de tijd heen, van een aantal landen:
De halve marathon: Europese landen zijn (zoals al genoemd) snel. Maleisië is het langzaamste. Het is daar ook vaak warm natuurlijk, misschien is er een verband.
Vermeldenswaard en opvallend: Zwitserse vrouwen zijn de snelsten ter wereld. Ze zijn sneller dan mannen in 63% van de landen die geanalyseerd zijn. Ze hebben een gemiddelde finishtijd van 4:04:31.
Gemiddelde leeftijd loopt wat op
In 1986 was de gemiddelde leefijd 35.2 jaar, nu is dat 39.3 jaar. Dit komt natuurlijk omdat lopers vaak lange “loop” banen hebben, en ook omdat lopers op oudere leeftijd beginnen. Dit is vooral te zien aan de oplopende leeftijd bij de beginnersafstand 5K.
Finishtijd op de marathon, per leeftijdsgroep
Natuurlijk is de 70+ klasse het langzaamst. Maar interessant is dat de groep onder de 30 niet de snelste is. De 30 tot 50-jarigen zijn het snelst, en de sub-30 leeftijd is vergelijkbaar met de 50 tot 60 jarigen. Dat de jongsten niet de snelsten zijn heeft waarschijnlijk met ervaring en trainingsjaren te maken.
Vrouwelijke deelname stijgt nog steeds
De totale vrouwelijke deelname is gestegen van 20% in 1986 tot net boven 50% in 2018.
Een interessante: de landen met de meeste geslachtsgelijkheid hebben het grootste aandeel vrouwelijke deelname. IJsland, VS, en Canada hier in de top. Verrassend dat Zwitserland en Italië hier lager scoren. Ook interessant: Zwitserland heeft zoals gezegd de snelste vrouwen terwijl vrouwelijke deelname laag ligt. Wellicht doen daar veel minder recreanten mee. Misschien ook ontmoedigt de hoeveelheid bergen daar de recreant zodat alleen de snelsten overblijven?
Klimaat, temperatuur: beste tijden bij 5-10 graden
We zien dat temperatuur een grote invloed heeft op finishtijden. Temperaturen tussen 40 en 50 graden Fahrenheit ofwel tussen 5 en 10 graden Celcius leveren de snelste tijden op. Het moet lekker fris zijn! Bij een temperatuur van 15-20 graden is er al flink wat tijdsverlies, vooral onder recreanten (toplopers zijn vaak lichter en getrainder en kunnen daarom beter tegen iets hogere temperaturen).
Hardloopbeleving en motieven
Welke motieven zijn er om aan hardlopen te doen? Er is het psychologische motief: eigenwaarde, betekenis voor je leven, om leren gaan met negatieve emoties. Er is het sociale motief: samen lopen, verbondenheid, erkenning en waardering. Fysieke motieven zoals gezondheid en gewichtscontrole zijn belangrijk en tenslotte zijn er de prestatiemotieven. Competitie, doelen, tijden.
De langzamere finishtijden kunnen verklaard worden uit deze motieven: wellicht worden de sociale- en gezondheidsmotieven belangrijker dan prestatiemotieven. Reizen naar evenementen, samenlopen, gezond blijven. Misschien schrok vroeger de sport wel af, toen de nadruk op presteren lag. Nu vraagt men in loopgroepen vrijwel nooit meer naar exacte PR’s, maar ligt de nadruk veel meer op samen lopen en naar evenementen gaan, beleving. En dat is mooi.
De volledige studie met nog veel meer boeiende cijfers is te vinden op de RunRepeat.com site.
