Het medicijn dat hardlopen heet

Artsen schrijven liever een pilletje voor dan dat ze een patiënt proberen te bewegen tot beweging. Okay, vast niet alle artsen, maar medici sturen patiënten met kwaaltjes veel te vaak de deur uit met een recept, terwijl ze zouden moeten zeggen: ga eerst eens een maand sporten en kom dan nog eens terug.

Liever een pil voorschrijven

Dat sporten voor mensen met overgewicht of een te hoge bloeddruk van levensbelang is, is helder. Maar zouden psychiaters en psychologen niet ook wat vaker moeten adviseren ‘bewegen met je kadaver’? Ik ga hier niet beweren dat hardlopen de farmaceutische industrie overbodig maakt of dat je psychische problemen oplost door een stukkie te gaan hollen, maar dat bewegen – en hardlopen in het bijzonder – een heel goed medicijn is, staat buiten kijf. Dat is goed om te weten als je bedenkt dat volgens sommige wetenschappers depressie al volksziekte nummer één is of dat binnen een paar jaar zal zijn.

Hoe dat dan werkt? Ik ga het hier niet al te technisch maken, maar grofweg zijn er twee manieren waarop bewegen een gunstig effect heeft op psychische klachten, zo schrijven Bram Bakker en Simon van Woerkom in hun boek Running Therapie: een neurobiologisch en een psychologisch verklaringsmodel. Neurobiologisch betekent in dit geval dat er door het hardlopen daadwerkelijk iets verandert in het brein, er komen stofjes vrij die een gunstig effect op je hebben.

Neurobiologisch en psychologisch

Gevoelens van hulpeloosheid en een laag zelfbeeld horen bij depressie en veel andere psychologische klachten. Door met een bescheiden doel aan de slag te gaan met hardlopen, kun je die negatieve denkpatronen doorbreken, je creëert succeservaringen. Zie daar het psychologische – heel in het kort. Iedereen die zich op een rotdag van de bank heeft weten te slepen om toch te gaan sporten, weet hoe enorm goed het voelt als je het toch hebt gedaan. Daar is je medicijn.

En ik heb goed nieuws voor je! Om hardlopen als medicijn te kunnen gebruiken hoef je niet eerst depressief, verslaafd of anderszins miserabel te zijn. Nee, dit werkt ook als je gewoon een tikkie gestresst bent, de liefde een klap heeft uitgedeeld of je even denkt dat het universum tegen jou samenspant – lekke band, fiets gejat, water onder stoeptegel en nu in je schoen, sleutels kwijt, tram voor je neus weg. Ga gewoon lekker een eind rennen.

Hardlopen helpt

Ik spreek uit ervaring. Het is binnenkort 12,5 jaar jaar geleden dat ik mij liet opnemen in een kliniek voor verslavingszorg. Daar begon ik met hardlopen. Hoe of waarom het werkte, daarvan had ik geen idee, maar dat die stukjes hardlopen me immens veel goed deden, zoveel was duidelijk. Het maakte levenslust in me los, tijdens het lopen kwamen positieve gedachten op en zaken waar ik me druk over maakte, leken veel kleiner en lang niet zo onoverkomelijk.

Zoals ook Bakker en Van Woerkom in Running Therapie aangeven, is hardlopen in de eerste plaats een aanvulling op andere vormen van therapie. Als ik niet onder ogen had gezien dat ik verslaafd was en niet uitvoerig met andere verslaafden en hulpverleners die ziekte had besproken, had ik kunnen rennen tot ik scheel zag, maar had het weinig geholpen. Dan was ik trouwens niet blijven hardlopen, want dan zou ik zeker zijn teruggevallen in drank- en drugsgebruik. En ook in het roken waarmee dat gepaard ging.

Tijdens het hardlopen vallen zaken op hun plaats zonder dat je daar denkwerk voor hoeft te verrichten. Tijdens het lopen voel je je sterk. Hardlopen neemt ruis weg en laat je inzien dat jou maar één ding te doen staat om vooruit te komen: de ene voet voor de andere zetten.