Tekst: Willemijn Sneep. Hetzelfde artikel verscheen eerder in Erasmus Magazine.
Sporten is misschien wel het laatste waar je aan denkt. Toch blijkt juist hardlopen een goede en relatief goedkope therapie tegen oververmoeidheid, bewees organisatiepyschologe Juriena de Vries. Waarom het werkt? Dat is de vraag voor haar vervolgonderzoek aan de EUR. Ze geeft 4 tips voor studenten.
“Veel van de studenten die meededen aan mijn onderzoek hadden echt een slechte conditie”, vertelt Juriena de Vries. “Ik schrok ervan. Want om mentaal goed te functioneren is je lichamelijke conditie zo belangrijk”. Na haar promotieonderzoek in Nijmegen werkt De Vries sinds januari op de EUR als universitair docent arbeids- en organisatiepsychologie. Hier wil ze verder onderzoeken waarom sporten nou zo’n gunstig effect heeft op werk, studie, en als remedie tegen beginnende burn-outklachten.
Mentaal beter voelen
Want dat sporten helpt om je fysiek en mentaal beter te voelen, zag De Vries, die zelf op hoog niveau aan triatlon doet, al jaren om zich heen. “Maar gek genoeg was er in wetenschappelijke literatuur nog nauwelijks iets over te vinden over sport en burn-outs.” Toen er een promotietraject vrijkwam dat haar studie psychologie en haar sport combineerde, greep ze haar kans. “Ik dacht: ‘Dit is het.’ Hoe vaak gebeurt het nou dat je precies de onderzoeksplek vindt die je wilt?”
De Vries selecteerde 100 studenten met studiestress en 100 werknemers met burn-outklachten, om de effecten van zes weken hardlooptherapie op te testen. Mensen die nauwelijks sporten, want ‘we wilden een zo groot mogelijke verandering in levensstijl onderzoeken’. Ze selecteerde vooral op vermoeidheid, een van de symptomen van langdurige stress. In een periode van zes weken liet ze de helft van beide groepen hardlopen in een rustig tempo, en onderwierp ze alle deelnemers aan wekelijkse testjes om conditie, aandachtsspanne en mentale gezondheid te meten.
Ze vond: wie drie per week rustig hardloopt, is minder vermoeid, slaapt beter en heeft een langere aandachtsspanne dan iemand die helemaal niet hardloopt. Ook waren de proefpersonen na zes weken vaardiger in concentratietaken en voelden de werknemers zich beter in staat om hun werk te doen. Ze bewees daarmee dat rustig hardlopen bij iedereen een beginnende burn-out kan tegengaan.
Of je ook een echt zware burn-out uit je lijf kunt rennen, vertellen de uitkomsten niet. “Dat konden we ons ethisch gezien niet permitteren, om de helft van de mensen met een zware burn-out in een controlegroep zonder therapie te doen. Zij hebben acuut hulp nodig. Bovendien zou het voor hen misschien te zwaar zijn om op dat moment te beginnen met hardlopen.”
Hardlopend de stress te lijf, zo begin je
4 tips uit het onderzoek van Juriena de Vries.
- Loop drie keer per week, bijvoorbeeld een uur. Maar let op: doe het rustig aan. “Het sporten kan je energie geven, maar als je te veel gaat doen, word je er moeier van. De beste intensiteit is als je nog makkelijk een gesprek kunt voeren. Al ga je maar 7 of 8 kilometer per uur, dat is prima.”
- Bouw langzaam op. “Begin met rennen en wandelen af te wisselen, bijvoorbeeld 10 setjes van 1 minuut hardlopen, 2 minuten wandelen.”
- Wissel na elke keer hardlopen af met een dag rust. Dit geeft je tijd om te herstellen.
- Maak er vooral geen wedstrijd van. Het moet geen extra druk opleveren. En sport je op hoog niveau? Let dan goed op de verhouding tussen rust en ontspanning. “Tijdens een drukke onderzoeks- of studieperiode, moet je soms je sport op een iets lager pitje zetten, merkte ik zelf.”
Het geheim van hardlopen
Wat is nu het geheim, waardoor drie keer per week een uurtje rennen positief werkt? “Om te beginnen zeiden alle proefpersonen dat ze beter sliepen. Dat is natuurlijk al een hele logische verklaring”, begint De Vries. Maar ook: “Je neemt afstand van je werk, denkt even aan niets anders. Je voelt je fitter en energieker, waardoor je minder moeite hebt met problemen in je werk. En de vooruitgang die je boekt in het hardlopen, geeft je zelfvertrouwen.”
Goedkope interventie voor de EUR
Studenten hebben vaak geen tijd voor sport, dat weet De Vries maar al te goed. En je kunt je er moeilijk toe zetten, als je je vermoeid en lusteloos voelt. “Maar toch loont het om er tijd voor te maken. Al is het maar een half uurtje, om je hoofd leeg te maken en je fitter te voelen.” Het zou mooi zijn als de EUR zowel haar werknemers als studenten hardloopbegeleiding zou aanbieden, vindt De Vries. “Het is een relatief goedkope interventie en het kan eigenlijk nooit kwaad. Zeker niet met goede begeleiding, bijvoorbeeld van een runningtherapeut.”
