Wat hebben we op de vroege zaterdagochtend 6 mei 2017 genoten van de geweldige prestaties op het Italiaanse Autodromo Nazionale in Monza. Dit racecircuit was de plaats waar Nike met het Breaking-2 project de magische 2 uur grens op de marathon wilde doorbreken. Nike had voor dit project 3 topatleten Eliud Kichoge, Lelisa Desisa en Tersenay Tadese geselecteerd en ondersteuning gezocht en gekregen vanuit alle mogelijke wetenschappelijke disciplines.
Het officiële wereldrecord is met 2:02:57 in handen van Dennis Kimetto. Er moest dus 3 minuten afgelopen worden. Atletenmanager Jos Hermens legde in de media uit dat 6 verbetering elk 30 seconden tijdwinst moesten opleveren om het grote doel te bereiken.
De poging had overigens een stevig Nederlands tintje. Naast de betrokkenheid van Jos Hermens, zagen we Valentijn Trouw de poging op de fiets begeleiden, liep onze Abdi Nageeye in de groep met hazen en maakt Olympisch kampioen marathon Eliud Kipchoge deel uit van de atletengroep van Jos Hermens’ Global Sports Communication.
De poging was via een schitterende live registratie te volgen. En was spannend! Lang, heel lang, lag Eliud Kipchoge op koers om het doel te halen. Dat met 2:00:25 het doel niet is gehaald, doet niets af aan de geweldige prestatie die is neergezet! Een geweldige prestatie niet alleen van Eliud Kichoge, maar ook van het begeleidende team. Om het nog even in perspectief te zetten: Tersenay Tadese liep deze marathon in “slechts” 2:06:51 en Lelisa Desisa finishte in 2:14:10.
Eerder hebben we op ProRun laten zien onder welke gunstige omstandigheden de 2 uur gebroken zou kunnen worden. In ons boek Hardlopen met Power! is daar nog meer over te lezen. Wat vinden we daar nu van?
Wat speelde een rol?
De nieuw ontwikkelde schoenen van Nike, de speciale Maurten sportdrank, het vlakke parcours, de ruime bochten zullen alle beslist een bijdrage hebben gehad. Wij denken dat het goed uit de wind houden van Eliud de belangrijkste factor was voor dit succes. Voorop reed een Tesla met een enorme tijdklok die als windbreker werkte. De Tesla had 2 chauffeurs, een stuurde, de tweede hield de snelheid haarscherp in de gaten. Vanaf de Tesla werden met lasers groene lijnen op de weg geprojecteerd. Dit hielp de hazen een strak tempo te lopen én op de aerodynamisch juiste plaats achter de auto te blijven.
Een roterende groep van 6 hazen hield als een menselijk schild Eliud steeds zo goed mogelijk uit de wind. Ook had Eliud speciale pleisters op zijn benen en droeg hij een strakke korte legging om zijn aerodynamica te verbeteren. Wij zijn met velen van mening dat het uit de wind houden van doorslaggevende betekenis is geweest!
Hoe groot was de invloed van de luchtweerstand?
In ons boek Hardlopen met Power! laten we zien dat de grens van het menselijk vermogen momenteel een ADV van 6,35 Watt/kg is. ADV staat voor het Anaerobe Duurvermogen, het vermogen dat je een uur lang vol kunt houden. Als we aannemen dat Eliud deze ADV heeft en 57 kg weegt, leidt dit tot een vermogen van 362 Watt. Omdat de marathon van 2 uur langer dan een uur is, kunnen we met de calculator berekenen dat Eliud de marathon met 345 Watt kan lopen.
De hoeveelheid vermogen die nodig is om de luchtweerstand te overwinnen kunnen we berekenen met:
De dichtheid van de lucht (12°C en 185 meter boven zee niveau) is bekend. Ook weten we dat het luchtweerstandsoppervlak CdA voor een loper die niet uit de wind gehouden wordt 0,24 m2 bedraagt. Zonder hazen en zonder Tesla met tijdklok zou Eliud 29,9 Watt van zijn 345 Watt nodig hebben gehad om de luchtweerstand te overwinnen. De luchtweerstand heeft dus een significante invloed op de prestatie. Alle wereldrecords zijn in geregisseerde marathons mét hazen gelopen. Gewoonlijk leidt dat tot een reductie van de CdA waarde tot 0,20 m2.
Met ons hardloopmodel hebben we berekend wat de prestatie van Monza voor Eliud onder verschillende omstandigheden oplevert en in onderstaande grafiek gezet.
De grafiek laat het volgende zien over de geweldige prestatie van Eliud Kipchoge:
1. Als Eliud gelopen zou hebben zonder de hulp van hazen en Tesla met tijdklok zou hij 2:03:49 nodig hebben gehad voor de marathon.2. Met “normale” hazen (pacers), bijvoorbeeld een groep van 3 tot kilometer 25 – 30, zou Eliud 2:02:18 gelopen hebben. En daarmee het wereldrecord van Dennis Kimetto stevig scherper hebben gezet.3. De (bijna) perfecte aerodynamica dankzij de hazen en Tesla met tijdklok in Monza blijkt gezien de gerealiseerde tijd van 2:00:25 met een CdA waarde van 0,15 m2 bereikt te zijn. Hiermee is liefst 37,5% (of 11 Watt) winst geboekt ten opzichte van luchtweerstandsverlies zonder hazen. Dit is zeer indrukwekkend! Vooral als we ons realiseren dat de winst in de buik van het wielerpeloton 40% bedraagt.4. Als Eliud de marathon op een lopend band zonder luchtweerstand had gelopen had hij met zijn vermogen de marathon in 1:54:10 kunnen doen.
Discussie en conclusie
Het is jammer dat Eliud niet met de Stryd hardloopvermogensmeter gelopen heeft. Dan hadden we het nog nauwkeuriger kunnen berekenen. Ook doen we in deze berekeningen en onze aannamen geen recht aan de andere innovaties van Nike, zoals de schoenen en de sportdrank. Duidelijk is wel dat de aerodynamica een grote rol speelt. Dit zien we bij sporten als wielrennen en schaatsen ook.
Je kunt het effect van alle factoren op je prestaties nalezen in ons boek
Hardlopen met Power!
Het boek luidt een revolutie in op hardloopgebied. Het boek legt de achtergronden en voordelen uit van hardloopvermogensmeters, die momenteel op de markt verschijnen. Net als wielrenners, kunnen hardlopers nu ook hun prestaties in de training en in de wedstrijd optimaliseren met de extra informatie van hun wattage! Van de schrijvers van Het Geheim van Hardlopen.
De ISBN nummers zijn:
paperback 978-90-821069-7-8
e-book (ePub3) 978-90-821069-8-5
e-book (Adobe DRM pdf) 978-90-821069-9-2
Hans van Dijk en Ron van Megen
