De Ethiopische Letesenbet Gidey finisht in een wereldbesttijd van 44:20, met hulp van haar schoenen.
Dionne de Graaff noemde het zondagavond 17 november bij Studio Sport een bizarre prestatie. De Ethiopische Letesenbet Gidey liep de wereldbesttijd op de 15 kilometer voor vrouwen aan gort met een tijd van 44:20 in de Nijmeegse NN Zevenheuvelenloop. Daarmee stelde ze de wereldbesttijd (45:37) van Joyciline Jepkosgei met liefst 77 seconden scherper. De Keniaanse liep die tijd in 2017 in Praag.
Bij de mannen was Mohamed Ali als eerste Nederlander terug aan de finish in Nijmegen. De atleet uit Cuijk liep een nieuw persoonlijk record van 43:57 maar zat slechts 23 seconden voor Gidey. Dat is maar 150 meter. Wat een kanjer is die Gidey! Met haar 21 jaar heeft ze vast nog een heel mooie hardloopcarrière voor de boeg!
Helemaal uit de lucht vallen komt deze prestatie niet. Bij het WK atletiek in Doha veroverde Gidey zilver op de 10.000 meter. Ze had ook al het WK cross voor junioren (U20) in 2015 én 2017 op haar naam. Gezien haar persoonlijke record van 30:21 op de 10.000 meter, werd ze vooraf in staat geacht om een serieuze aanval te doen op de wereldbesttijd over 15 kilometer.
Prima omstandigheden
Voor een topprestatie helpt het als de weersomstandigheden mee zitten. En dat was het geval. Er scheen een dun zonnetje over het schitterende parcours getooid met herfstkleuren. De temperatuur was 6°C, maar beslist niet koud bij een windkracht 1 tot 2 uit het noordoosten. De luchtdruk 1.012 hPa en luchtvochtigheid (85%) zaten ook mee. Slechts op de Zevenheuvelenweg was iets van een windje tegen te merken.
Als je de Zevenheuvelenloop goed loopt, is de eerste 5 kilometer het langzaamst en de laatste 5 km het snelst. De eerste gaan overwegend heuvelop. De laatst 4 kilometer dalen alleen maar. Je vliegt daar over het parcours. Gidey startte dan ook in een tempo van 3 minuten per km en denderde de laatste kilometers met 2:50 per km omlaag. Ze had onderweg hulp van vier mannelijke hazen.
De Zevenheuvelenloop, parcours voor wereldbesttijden
Het is niet voor het eerst dat in Nijmegen een wereldbesttijd wordt gelopen. De Zevenheuvelenloop is zwaar maar snel. Afgelopen zondag won Gidey in een weergaloze wereldbesttijd van 44:20. In 2009 ging Tirunesh Dibaba haar voor met 46:28. In totaal is hier al vijf keer de wereldbesttijd op de 15 km gelopen. Bij de mannen waren dat Felix Limo (2001, 41:29), Leonard Patrick Komon (2010, 41:13) en Joshua Cheptegei (2018, 41:05). Als je slim loopt, lukt het iedereen om een scherpe tijd neer te zetten. Hoe je dat doet, gaven we onlangs bij ProRun als tip mee.
Goed voor Gidey’s CV
Letesenbet Gidey (20 maart 1998) is een van de vele atletes die gemanaged worden door het Nijmeegse Global Sports Communication van Jos Hermens. Eliud Kipchoge en Sifan Hassan maken ook deel uit van de groep toptalenten bij deze atletenmanagement organisatie.
De vijf jaar oudere Sifan Hassan (1 januari 1993) hadden ze daarom in principe ook kunnen laten starten in Nijmegen. Hassan pakte in Doha de wereldtitel op de 10.000 meter. Vóór de zilveren Gidey. Het verschil is dat Gidey bij Global Sports Communication in de groep nieuwe talenten zit en op haar CV een wereldbesttijd goed kan gebruiken. Ze krijgt daardoor nog gemakkelijker toegang tot grote wedstrijden met stevige concurrentie. Strategisch dus een slimme zet van de mensen van Jos Hermens. In dit soort wedstrijden kan ze nog beter worden.
Hoe scherp staat de wereldbesttijd op de 15 km eigenlijk?
De internationale atletiekfederatie IAAF maakt onderscheid tussen wereldrecords en wereldbesttijden. Van de wegwedstrijden over 5 km, 10 km, halve marathon en marathon worden wereldrecords genoteerd. Andere afstanden als de 15 km worden veel minder vaak gelopen op de weg. De wereldbesttijden op deze afstanden staan daardoor in het algemeen minder scherp. Op de 15 km heeft Letesenbet Gidey hier dus flink verandering in gebracht.
De lezers van onze artikelen bij ProRun en van ons boek Hardlopen met Power! weten dat we voor vrouwen als ADV een grens van ongeveer 5,7-5,8 Watt/kg aanhouden als het maximale menselijk vermogen. ADV staat voor anaeroob drempelvermogen. Dit is het vermogen dat je een uur lang vol kunt houden. Is het korter dan kun je met een hoger vermogen lopen, langer moet je een lager vermogen aanhouden om de finish te halen zonder eerst de man met de hamer tegen te komen.
In de tabel zijn de huidige wereldrecords en wereldbesttijden samengevat. Als de ADV onder de 5,8 Watt/kg ligt, is te verwachten dat er bij een serieuze poging door een topatlete “gemakkelijk” een snellere tijd gelopen kan worden. De 800 meter en 1.500 meter vallen hierbij overigens uit de toon en zijn vetgedrukt in de tabel. De reden is de invloed van het anaerobe energiesysteem van je menselijke motor bij deze korte tijdsduren. Een kanttekening is verder dat we voor de tabel ervan uit zijn gegaan dat alle vrouwen 50 kg wegen. Dit kan dus bij het werkelijke gewicht tot kleine verschillen leiden.
Hoe uitzonderlijk de prestatie is blijkt wel uit de uitzonderlijk hoge ADV van Letesenbet Gidey.
We hebben de actuele records van vrouwen en mannen ook in een grafiek gezet. Op de horizontale x-as staan de afstanden. Op de vertikale y-as is het tempo in seconden per kilometers te zien dat op die afstand is gelopen. Door de punten is zowel bij de vrouwen als de mannen een trendlijn getrokken. Hier zul je de formule van Riegel met machtsfactor 0,07 in herkennen.
De punten boven de trendlijn (zowel bij vrouwen als mannen) zijn de minder courante afstanden van de wereldbesttijden. Onder de trendlijn liggen de scherpe tempo’s van de afstanden die de IAAF als wereldrecords erkent. Opnieuw zien we dat Letesenbet Gidey op de 15 km een wereldprestatie heeft geleverd!
