Hardlopen is een geweldige maar intensieve sport. Bij lichamelijke klachten is het belangrijk om hier goed mee om te gaan, zodat het herstel bespoedigd wordt en het hardlopen zo snel mogelijk weer opgepakt kan worden. Een zeer vervelend probleem is stuitpijn, dat veel invloed heeft op de mobiliteit en het dagelijks leven. Wat is stuitpijn precies, wat heeft het voor gevolgen en wat kun je doen voor herstel en preventie?
Oorzaken van stuitpijn
Het stuitje is het kleine botje onderaan de wervelkolom. Door een trauma zoals een val kan het stuitje in een abnormale stand komen te staan, meestal naar links, naar binnen of een combinatie van beide. Maar pijn aan het stuitje kan ook geleidelijk ontstaan door overbelasting, bijvoorbeeld wanneer er langdurig druk op komt door een bepaalde zithouding. Dit kan als je te lang onderuitgezakt zit, maar ook tijdens activiteiten als fietsen, roeien of paardrijden. Daarnaast kan de kwaliteit van het kraakbeen verminderen, of gaan ontsteken.
Gevolgen stuitpijn
Door de druk op het stuitje komt er spanning op het omliggende weefsel te staan. Dit wordt verergerd door het feit dat de klachten gevoeld worden bij alledaagse activiteiten als opstaan of zitten. Wanneer je gaat zitten ervaar je een pijnlijke druk op het stuitje, en deze prikkeling kan ervoor zorgen dat het stuitje en het omliggende weefsel overgevoelig raken voor aanraking. Voor hardlopers specifiek zijn de gevolgen van stuitpijn voor de training groot. De pijn kan het moeilijk maken om regelmatig of langdurig te blijven hardlopen, met verlies van conditie tot gevolg. Bovendien bestaat het risico dat lopers onbewust hun bewegingen aanpassen om de pijn te ontwijken, wat eventueel kan leiden tot andere blessures. Zo kan verhoogde spierspanning in de omliggende spieren leiden tot verdere klachten in de rug of de heupen. Om ergere blessures te voorkomen is het daarom van belang om tijdig een behandeling te beginnen.
Stuitpijn behandelen
Pijn aan het stuitje kan conservatief of operatief behandeld worden. Conservatief wil zeggen dat er naar alternatieve manieren voor een operatie gekeken wordt. Dit kan bijvoorbeeld door middel van oefentherapie onder begeleiding van een fysiotherapeut. Een fysiotherapeut kan het beste beoordelen welke behandeling bij pijn aan het stuitje het meest effectief is voor jouw situatie, en aan de hand daarvan een traject starten. Ook hulpmiddelen als ringkussens of pijnmedicatie behoren tot de mogelijkheden. Bij een operatie wordt het stuitbeen chirurgisch verwijderd. Dit is echter een zeer ingrijpend traject, dat alleen een optie is als alle andere mogelijkheden uitgeput zijn.
Trainen van de onderrug
Je kunt zelf lichte oefeningen doen die de pijn kunnen verminderen. Door de pijnlijke spieren rond de stuit los te maken neemt de spanning af. Oefeningen die de spieren in de onderdruk losmaken helpen daarom tegen stuitpijn. Ook als de klachten verholpen zijn is het voor hardlopers aan te raden regelmatig de onderdruk te trainen, aangezien dit de kans op toekomstige blessures vermindert. Een oefening die je kunt doen is op de rug liggen, met je armen gespreid en je benen gebogen. Draai je knieën vervolgens naar de ene kant en je hoofd naar de andere. Houd dit een aantal seconden vast, en draai je knieën en hoofd daarna naar de andere kant. Oefeningen waarbij je de onderrug buigt helpen om de druk op de onderrug te verlichten. Ga op je rug liggen, en trek je knieën naar je borst. Houd de houding een paar seconden vast, en herhaal dit een aantal keer.
