Onlangs werd er weer een artikel gepubliceerd over alle voordelen van het hardlopen. Naar schatting lopen er zo’n 2,4 miljoen mensen hard, zo had men in dit onderzoek, uitgevoerd door Breedveld, berekend. In Europa zijn het er zelfs 50 miljoen, 10% van de bevolking. Wellicht zullen het er nu al veel meer zijn. Hardlopen is laagdrempelig, zo zegt hij, en in 80% van alle hardlopers gebeurt dit zonder een lidmaatschap van een sportclub. De groei die het hardlopen doormaakt is voornamelijk te wijten aan de stimulerende invloeden van de fabrikanten die de producten voor het hardlopen maken en de organisaties die grote hardloopevenementen organiseren. Over het hardlopen zegt Breedveld: ‘je ziet snel resultaat als je gaat lopen. Dat past bij deze tijd. Het haalt de mensen over om te gaan hardlopen’.
Maar net zo interessant is dat volgens onderzoek van TNO de blessure incidentie bij hardlopen erg hoog is ten opzichte van andere sporten. Blessure incidentie wil zeggen ‘het aantal geregistreerde blessures per 1000 uur sportbeoefening. Voor hardlopen ligt dat getalrond de 18. Dat is hoger dan bij voetbaltrainingen en vrijwel alle andere sporten. Alleen in voetbalwedstrijden ligt het getal hoger, zo rond de 32. Dit hoge getal is opmerkelijk voor een sport die zo gemakkelijk is te beoefenen. En waarschijnlijk ligt dit getal nog veelhoger omdat 80% van de hardlopers niet georganiseerd hardloopt. Juist daar ligt de valkuil, in de onervarenheid en de onwetendheid van de hardloper. Te veel en te vaak gaat men af op kennis vergaard vanaf het internet en kennis gehoord van ‘het beste jongetje van de klas’.Voor de amateur is de kennis van anatomie, fysiologie, kinesiologie en pathologie zeer moeilijk te interpreteren en te combineren. De kennis die ‘het beste jongetje van de klas’, of de hardloper die een paar marathons achter de kiezen heeft, etaleert komt met oppermachtig vertrouwen bij de beginnende hardloper te gemakkelijk binnen en kan niet of nauwelijks naar waarde gewogen worden. De enige manier om van deze waardevolle kennis optimaal gebruik te kunnen maken is door naar professionals te luisteren en te handelen naar hun adviezen.
Welke kennis is nu echt van belang bij hardlopen.
Om verantwoord en met geringe kans op blessureleed te kunnen hardlopen? Kennis die vooral preventief toegepast zou moeten worden. Een sportkeuring bijvoorbeeld. Is dat nou wel noodzakelijk? Dat is toch ouderwets, iets van vroeger! Ja, vroeger kende we de verplichte sportkeuring. In 1928 werd tijdens de Olympische spelen in Amsterdam een begin gemaakt met het periodiek en systematisch medisch keuren van deelnemers. Dit groeide uit tot de verplichte sportkeuring, die in 1983 werd opgeheven. Een van de redenen hiertoe was het feit dat de verantwoordelijkheid steeds meer bij de sporter werd gelegd in plaats van bij de sportvereniging of sportbond. Een meer maatschappelijk fenomeen dan een medische noodzaak dus. Ook wanneer tijdens hardloopwedstrijden deelnemers dood neervallen?
Zijn hier de organisatoren van deze evenementen niet mede verantwoordelijk?
Risicolopers
Een goed getrainde hardloper heeft nog steeds een risicofactor 2 tot 5 op een plotselinge dood tijdens de uitoefening van zijn professionele dan wel amateuristische beoefening van de hardloopsport. Bij ongetrainde hardlopers ligt de risicofactor tussen de 30 en 50. Een enorme stijging in de kans op hartfalen en dood. In Nederland krijgen per jaar gemiddeld 300 mensen last van hartfalen tijdens de uitoefening van sport, waarvan er meer dan de helft sterven. Vooral na het 35e levensjaar neemt het risico op hartfalen toe. Gezien het feit dat bij hardlopen een groot aantal blessures ontstaat, en gelukkig zijn dat vooral blessures van de voeten, enkels, achillespezen, onderbenen, knieën, heupen en SI-gewrichten, en het feit dat ongeveer 80% ‘op eigen houtje’ hardloopt, is de kans op hartfalen niet te onderschatten. Ook al wijzen onderzoeken uit dat sportkeuring epidemiologisch niet nuttig is, maatschappelijk heeft het wel degelijk een meerwaarde. Daar waar de medische wereld bol staat van kwaliteitscontroles en zorgverzekeraars alles doen aan risicomanagement, vindt men de sportkeuring nog steeds niet noodzakelijk.
Zijn preventieve sportkeuringen dus te duur?
Zijn de andere blessures dan hartfalen, dat zijn er 1,5 miljoen per jaar, die medische zorg nodig hebben dan ook geen preventieve sportkeuring waard? Om over het ziekteverzuim dat daarvan een gevolg is maar niet te spreken. Blijkbaar vindt men een periodieke en medische sportkeuring niet noodzakelijk. Mocht men als sporter wel een sportkeuring willen ondergaan dan moet men dit vaak zelf betalen. Kosten: enkele honderden euro’s. Slechts een enkele zorgverzekeraar vergoedt deze keuring deels, andere zorgverzekeraars sponsoren liever een eredivisie voetbalclub waar de ene zware overtreding na de volgende rode kaart valt.
Hoe kan de hardloopsport hiermee omgaan?
Running Health Center vindt dat organisatoren van hardloopevenementen niet alleen de deelnemers een formulier moeten laten ondertekenen waarin verklaard wordt dat men gezond is. Er moet tevens vermeld worden dat men periodiek een sportkeuring heeft ondergaan en men moet aangeven wanneer de laatste keuring is geweest. Het is niet noodzakelijk om een heel uitgebreide keuring te laten verrichten; een basiskeuring kan voldoende zijn. Afhankelijk van de leeftijd wordt de periodiciteit van de keuring aangepast. Als laatste dient men te vermelden welke tijd men op de laatste wedstrijd van gelijkende lengte heeft gelopen.
Deelnemers die bijvoorbeeld een marathon in meer dan 6 uur lopen moeten eigenlijk van deelneming uitgesloten worden. Daarnaast zouden hardlopers van boven de 40 jaar zich verplicht periodiek, eens in de 5 jaar, moeten laten keuren. Boven de 60 jaar eens in de 3 jaar en nog ouderen met een nog kortere periode. Daarnaast moet er toezicht zijn op jonge hardlopers, de groep tot 15 jaar, wanneer er meer dan 10 uur per week wordt getraind. Mede door de feiten dat er een hoge blessure incidentie is, dat 80% zeer amateuristisch bezig is, dat men de verantwoordelijkheid naar de sporter schuift en dat organisatoren van evenementen de hardloopsport gezonder moeten maken, pleit Running Health Center voor een periodieke sportkeuring. Deze keuring kan deels online gemaakt worden middels een vragenlijst maar dient aangevuld te worden met een basiskeuring. In specifieke gevallen is uiteraard een sportkeuring op maat gewenst. Natuurlijk kunnen we niet alle blessureleed de baas zijn, maar we kunnen er met z’n allen wel aan werken dat hardlopen op een verantwoorde wijze wordt beoefend en dat de blessure incidentie drastisch omlaag gaat.
Heb je vragen, ga dan naar www.runninghealthcenter.nl
