Zwangerschap, kinderen en lopen deel 3

Als relatief magere,  recreatieve atletes tijdens de zwangerschap doorgingen met trainen (matig-intensief, 3-5x per week) tot in het laatste trimester, dan resulteert dat in een afgenomen vetmassa van de baby (1). De vetvrije massa (spieren en botten) verschilde niet met die van de controlegroep. Als daarentegen voorheen ongetrainde vrouwen, tijdens de zwangerschap beginnen met trainen dan waren de baby’s juist zwaarder, wat te wijten was aan zowel een toename van de vetvrije- als de vetmassa (2). 

Interessant is ook, dat er specifieke trainingsaanpassingen zijn tijdens de zwangerschap, afhankelijk van het moment in de zwangerschap dat de trainingsvolume werd veranderd. Clapp et al. (3) trainden 3 vergelijkbare groepen van elk 24-25 zwangere vrouwen. Zij trainden allen 5x week, met een intensiteit van 55-60% VO2max. De trainingsduur werd echter gevarieerd na 20 weken: Groep 1 trainde de eerste helft van de zwangerschap 60 minuten per sessie, daarna 20 min. De tweede groep groep trainde de eerste helft van de zwangerschap 20min, waarna de duur werd verhoogd tot 60min. De derde groep trainde continu 40 min/sessie.  De drie groepen werden vergeleken met vrouwen, die aan het begin van de zwangerschap een vergelijkbare lichaamssamenstelling hadden, maar niet trainden.

De baby’s van groep 1 waren gemiddeld 460gram zwaarder vergeleken met die van de controlegroep, wat veroorzaakt werd door zowel een toename in vet- als spiermassa. De vrouwen van groep 2 daarentegen kregen juist lichtere baby’s (100 gram), veroorzaakt door een geringere afname van vet- en spiermassa vergeleken met de controle groep. De kinderen van groep 3 waren gemiddeld 260gram zwaarder dan kinderen van niet trainende vrouwen. Deze toename werd veroorzaakt door zowel een spier- als vetmassa toename.

De vraag is natuurlijk, of die veranderingen in geboortegewicht op de lange duur gezondheid risico’s met zich mee brengen. Immers, zowel een te laag als een te hoog geboorte gewicht brengt gezondheid risico’s voor het kind met zich mee. Bij een te laag geboorte gewicht is het risico op o.a. cardiovasculaire ziekten, te hoge bloeddruk e.d. toegenomen. Bij een te hoog geboortegewicht is de kans op vetzucht en type 2 diabetes verhoogd. Maar de hier vermeldde veranderingen t.g.v. training liggen geheel binnen normale grenzen. Je kan dus aannemen, dat training van de moeder met matige intensiteit juist gezondheidswinst voor het kind oplevert. 

Dat blijkt o.a. uit een eerder onderzoek van Clapp en Capeless, (1). Deze onderzoekers onderzochten na 5 jaar de kinderen van flink door trainende vrouwen. Deze bleken slanker te zijn met minder lichaamsvet, dan de kinderen van vergelijkbare vrouwen, die niet tijdens de zwangerschap hadden getraind. Het lijkt dus goed om een matige gewichtsreductie van de baby door training na te streven.  Dit is tevens voordelig voor het herstel van de moeder na de bevalling.  

 

• Hardlopen, wandelen of fietsen (bij overgewicht) met matige intensiteit zijn veilige trainingsvormen.

• Er zijn sterke aanwijzingen, dat frequent (4-6 x/week) trainen of bewegen gedurende minimaal 30 minuten de gezondheid van moeder en kind ondersteunt en/of verbetert.  

• Matige intensieve krachttraining gecombineerd met de bovenstaande aerobe trainingen voorkomen een te grote relaxatie van banden en gewrichten na de bevalling, waardoor de training weer eerder kan worden opgepakt.

• Training van zwangere vrouwen met overgewicht alleen in de eerste helft van de zwangerschap lijkt minder effect te hebben op excessieve groei van het kind.

• Bij getrainde vrouwen, lijkt training alleen in de eerste helft van de zwangerschap positieve effecten te hebben op de groei en functie van de moederkoek. Bij aanstaande moeders met overgewicht lijkt dat niet het geval te zijn. In dat geval lijkt training in de tweede helft belangrijker te zijn om excessieve gewichtstoename van het kind te voorkomen.