Met moeite loop ik – hooguit nog met tien kilometer per uur – over het strand van Aruba. Ik heb pas vier kilometer gehad, was van plan om er zo’n tien te rennen, maar ben over ongeveer vijfhonderd meter weer bij het hotel. Dan houd ik het voor gezien. Of beter gezegd: dan giet ik minstens een liter water naar binnen en stap ik voor de laatste kilometers over op de loopband. Want echt, de hoge luchtvochtigheid is moordend.
Bovenstaande training, een rustige loop tijdens mijn vakantie, vond vorige week plaats. Het was 10 uur ‘s ochtends, de Arubaanse zon scheen fel en het was rond de dertig graden. Op zich niet eens zo heel erg voor een easy run, maar de hoge luchtvochtigheid gooide roet in het eten. Maar liefst 93 (!) procent bedroeg het. Nu weten we allemaal dat hardlopen in de warmte doorgaans zwaarder is dan bij ‘normale’ temperaturen – de ideale marathontemperatuur wordt niet voor niets tussen de 5 en 10 graden geschat voor toplopers en tussen de 10-15 graden voor ‘gewone’ lopers – en ook het effect van een hoge luchtvochtigheid is bekend. Maar soms, op dit soort dagen, word je even extra met je neus op de feiten gedrukt. Goed om rekening mee te houden dus, zeker wanneer je binnenkort op vakantie gaat naar een land waar je grotere kans maakt op deze hoge luchtvochtigheid.
Bij warm weer gebeuren er eigenlijk twee dingen. Ten eerste zal het lichaam meer bloedvaatjes in de huid openzetten. Het warme bloed stroomt ondertussen door de huid waarbij de warmte zoveel mogelijk aan de omgeving wordt afgegeven. Er vindt dus eigenlijk een herverdeling van het bloed plaats, waarbij er meer bloed door de huid, maar juist minder bloed door de actieve spieren stroomt. En dus krijgen die spieren, die je juist zo hard nodig hebt tijdens het hardlopen, minder zuurstof via het bloed toegediend, terwijl de afvalproducten minder snel worden afgevoerd. De temperatuurhuishouding van het lichaam wordt dus enigszins gereguleerd, maar je prestaties zullen afnemen.
En dan het tweede punt. Bij warmte, en dan met name als de luchtvochtigheid hoog is, ga je extra zweten. Geen probleem natuurlijk, je moet tenslotte je warmte kwijt, maar het zweet zal zeer slecht verdampen bij een hoge luchtvochtigheidsgraad. In het ergste geval verdampt zweet helemaal niet meer en zal het van de huid afdruppelen. Daardoor gaat het verkoelende effect dat zweten normaal heeft, verloren. Het behoeft geen uitleg dat daarmee de warmtehuishouding weer in de problemen komt en dan kom je dus weer terug bij het eerste punt. Een vicieuze cirkel, eigenlijk.
De komende maanden zullen er in Nederland regelmatig warme dagen zijn. En als je op vakantie gaat, is het nog noodzakelijker om rekening te houden met de temperaturen en hoge luchtvochtigheid. Verstandig om rekening mee te houden!
