In eerdere artikelen op ProRun hebben we verslag gedaan van het onderzoek dat bij SMA Midden Nederland gedaan is met 14 goed getrainde hardlopers. Dit leverde indrukwekkende gegevens op over de relatie tussen het vermogen dat je levert bij hardlopen – je wattage zouden wielrenners zeggen – en de VO2.
Onlangs is nieuw onderzoek afgerond. Samen met hoogleraar Integratieve Fysiologie prof. Maria Hopman van het Radboud Universiteit Nijmegen Medical Centre (RUN MC) en haar MSc-student Rick Sniekers hebben we in het fysiologisch lab gekeken naar diverse aspecten die van belang zijn bij het begrijpen van hardloopprestaties. Voor ProRun hebben we de resultaten van dit nieuwe onderzoek samengevat in 4 artikelen. Dit artikel is de eerste van deze vier.
Natuurlijk hebben we zelf ook mee gedaan. Op de foto kun je Hans zien op de loopband in het onderzoekslaboratorium van de RUN, maar ook onderzoeker Rick Sniekers.
De relatie tussen vermogen en VO2
In het onderzoeksproject zijn gelijktijdige VO2 metingen (in ml O2/kg/min) en vermogensmetingen (in Watt/kg) gedaan bij 21 hardlopers, onderverdeeld in een groep van 11 getrainde en zeer ervaren midden- en langeafstandslopers en een groep 10 ongetrainde studenten. Er is gelopen met 5 verschillende snelheden op de lopende band. De snelheid werd steeds 3 minuten vastgehouden en daarna met 1 km/h verhoogd. De loopband stond voor dit onderzoek uiteraard waterpas.
In de figuur zijn de resultaten te zien. Met kleuren zijn voor de verschillende hardlopers het vermogen en VO2 bij verschillende snelheden aangegeven. De correlatie tussen beide waarden is indrukwekkend! Het is temeer indrukwekkend als we ons realiseren dat het een heel heterogene groep van getrainde en ongetrainde hardlopers betrof en de waarden bepaald zijn vanaf een lage loopsnelheid tot hun anaerobe drempel snelheid. De lactaat drempel of anaerobe drempel is de hardloopsnelheid waarop de lactaatwaarden in het bloed gaan stijgen boven 4 mmol/l. Je kunt deze hardloopsnelheid dan ook geen lange tijd volhouden.
Dit deel van het onderzoek bevestigt dat de relatief eenvoudige vermogensmetingen die je zelf elke training kunt doen een heel goede vervanger zijn van de VO2 max bepaling die je bij een Sportmedisch Adviescentrum moet laten doen.
Getrainde hardlopers hebben minder zuurstof nodig om hetzelfde wattage te leveren
Als we in de puntenwolk de getrainde en ongetrainde lopers zichtbaar maken, zien we – niet onverwacht – iets opvallends. De getrainde lopers hebben ongeveer 4% minder zuurstof nodig. Dat betekent dat ze met een wat lagere VO2 (in ml O2/kg/min) hetzelfde vermogen P (in Watt/kg) kunnen leveren. De conclusie is dan ook dat hun Metabole Efficiëntie (ME) hoger moet zijn. In ons boek Hardlopen met Power! kun je hier meer over lezen. We leggen daarin uit dat je vanuit de theorie fysiologisch kunt afleiden dat de metabole efficiëntie maximaal 25% is.
In de figuur kun je zien dat de getrainde lopers een betere metabole efficiëntie hebben, namelijk 24% voor de getrainde en 23% voor de ongetrainde. Dit bevestigt dat je door training een betere loper wordt. De lijnen in de grafiek raken niet alle punten precies. Dit komt door de verschillen in snelheden en de verschuiving in je brandstofmix bij toenemende snelheid (minder omzetting van vetzuren en meer glycogeen). Als gevolg hiervan is het zuurstofverbruik en dus de VO2 bij lagere snelheden relatief hoger en bij hogere snelheden relatief wat lager.
Hoe bereken je de VO2 uit vermogensgegevens?
Op basis van het onderzoek kunnen we 3 formules afleiden om de VO2 uit vermogensgegevens te berekenen:
Hoewel de snelheid er niet in zit, zoals we hierboven hebben uitgelegd, geven deze formules een heel goede indicatie van je VO2. Ze zijn goed bruikbaar voor de hele range aan vermogens die je loopt. Om je VO2 max ermee te bepalen, moet je het vermogen gelopen hebben dat je 10 minuten kunt volhouden.
Je kunt het effect van alle factoren op je prestaties nalezen in ons boek
Hardlopen met Power!
Het boek luidt een revolutie in op hardloopgebied. Het boek legt de achtergronden en voordelen uit van hardloopvermogensmeters, die momenteel op de markt verschijnen. Net als wielrenners, kunnen hardlopers nu ook hun prestaties in de training en in de wedstrijd optimaliseren met de extra informatie van hun wattage! Van de schrijvers van Het Geheim van Hardlopen.
De ISBN nummers zijn:
paperback 978-90-821069-7-8
e-book (ePub3) 978-90-821069-8-5
e-book (Adobe DRM pdf) 978-90-821069-9-2
Hans van Dijk en Ron van Megen
www.hardlopenmetpower.nl
